“Arbeidsmarkt nog steeds krap, efficiencyslag noodzakelijk”

Actueel |
18 mei 2023 |
Leestijd ± 1 tot 3 minuten
Foto: Shutterstock / Wave Break Media

De vacature-stress is in de horeca nog altijd het hoogst. Dit stelt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in zijn kwartaalbericht.

Het aantal vacatures in de branche is in de eerste drie maanden van dit jaar vrijwel gelijk aan het laatste kwartaal van vorig jaar: er zijn 36.000 openstaande vacatures.

“Ver boven gemiddelde”

“De vacaturegraad, het aantal openstaande vacatures per duizend banen van werknemers, is het hoogst in de horeca (77) en in de bouw (72),” aldus het CBS. Hiermee ligt de horeca ver boven het gemiddelde van alle branches, want dit gemiddelde ligt op 49 vacatures per duizend banen. Ten opzichte van eind 2022 groeide bovendien het aantal banen in de horeca.

“Hogere loonkosten”

ABN Amro berekende dat de krapte op de arbeidsmarkt leidt tot fors hogere loonkosten. Immers, de cao-lonen stijgen relatief sterk, ook omdat werknemers hun forse privéuitgaven willen compenseren. In de horeca zijn de personeelskosten ongeveer een derde van de omzet. Doordat de horeca arbeidsintensief is, ligt dit percentage veel hoger dan in andere sectoren. Het gemiddelde voor heel Nederland is namelijk 15 procent.

De loonkosten zullen vermoedelijk doorstijgen, aldus de bank. De ABN Amro schrijft: “De krapte op de arbeidsmarkt leidt tot een snellere stijging van loonkosten, onder andere doordat werknemers vaker van baan wisselen en er in sommige sectoren, zoals de horeca, meer dan de cao kan worden betaald.”

“Meer efficiency en bestelzuilen”

Vanwege de vele vacatures én stijgende loonkosten, investeren cafetaria’s en fastfoodrestaurants momenteel volop in technologische oplossingen. In steeds meer restaurants wordt de bediening geassisteerd door robots. Daarnaast rukken bestelzuilen sneller op dan ooit. ABN Amro stelt dat het verhogen van de efficiency een absolute noodzaak is, zeker omdat de huidige situatie op de arbeidsmarkt voorlopig niet voorbij is.

ABN Amro schrijft in zijn rapport over de loonkosten: “De inzet van technologische innovaties en robots kan soelaas bieden. Te denken valt aan QR-codes voor bestellen en betalen, bestelzuilen in fastfoodketens en zelfscankassa’s. De noodzaak tot verhoging van de arbeidsproductiviteit is het grootst in de meest arbeidsintensieve sectoren. Vooral die sectoren waarin de loonkosten relatief hoog zijn kan de stijging van cao-lonen immers druk zetten op de marge.”

“Koopkracht en vraag lopen terug”

De krappe arbeidsmarkt en de loonkosten zijn niet de enige cijfers die deze week de aandacht vragen in het nieuws. Ook werd bekend dat de economische groei in ons land het eerste kwartaal van 2023 negatief was: de economie kromp met 0,7 procent. Met andere woorden: het totale inkomen van ons land is gedaald.

De oorzaak ligt volgens deskundigen vooral bij een afgenomen export van producten. De bestedingen van consumenten in ons eigen land, zoals in de horeca, bleven redelijk op peil. ABN Amro verwacht overigens dat de koopbereidheid van consumenten zal dalen. “De lagere koopkracht van consumenten en de snel stijgende rente leiden ertoe dat de economie afkoelt. De vraag loopt terug,” aldus de bankeconomen.

Meer over