De Stichting Ketelkwestie i.o. werkt aan een startdocument. Hierin worden de taken van de stichting omschreven. Zoals: het verzamelen van aanvullende informatie over de kwestie, het afronden van het bakwandenonderzoek dat door het Nederlands Frituurcentrum in opdracht van vakvereniging ProFri in gang is gezet en het onderzoeken van een mogelijke collectieve claim bij ovenfabrikanten wegens “vermeende constructiefouten”. Dit laatste uiteraard alleen wanneer wordt aangetoond dat er daadwerkelijk problemen zijn van structurele aard en een fabrikant niet wil meewerken aan een regeling die voor iedereen gelijk is.
Uit het verkennend deel van het bakwandenonderzoek kwamen resultaten naar voren dat ketellekkages voorkomen bij meerdere merken en dat vooral bepaalde types HR-ketel (hoog rendement) vaker vroegtijdig mankementen vertonen dan andere ketels. Althans, eerder dan verwacht op grond van de gemiddelde levensduur. Tijdens veldonderzoek is herhaaldelijk gebleken dat de lekkage bij deze specifieke type ketels plaatsvindt rond de gloeipinnen aan de onderkant, vlakbij de brander. De oorzaak van lekkage kan ook, of kan mede te wijten zijn aan gebruik dat niet strookt met de voorschriften. Het uitgebreide bakwandenonderzoek dat vorig jaar is gestart, zal onder verantwoordelijkheid van de stichting worden afgerond. Het onderzoeksrapport moet “een eerlijk en wel overwogen inzicht geven over de mogelijke oorzaak of oorzaken, zodanig dat onnodige ketellekkages in de toekomst vermeden kunnen worden”. Daarom is het noodzakelijk dat door alle partijen zoveel mogelijk informatie wordt aangeleverd en vastgelegd.
Brandrisico
De Stichting Ketelkwestie i.o. geeft aan dat onderzoek naar de oorzaak en omvang van vermoedelijk vroegtijdig falen van de frituurketels niet de enige missie is die het zichzelf stelt. Hoewel de stichting erkent dat de bewijsvoering lastig zal zijn, wil men ook het mogelijke brandrisico aan de orde stellen.
Uit de mond van enkele installateurs werd vernomen dat het risico dat er brand ontstaat door lekkage vrijwel nihil is vanwege de ingebouwde technologie om de veiligheid te garanderen. Toch zijn er aanwijzingen dat niet uitgesloten mag worden dat ketellekkage in een aantal gevallen wél tot brand of bijna-brand heeft geleid. De Stichting Ketelkwestie i.o. heeft verder het voornemen inzichtelijk te maken welke impact dit mogelijk verhoogde brandrisico heeft op een eventuele schadedekking door verzekeraars.
Rendement
Omdat de lekkage zich vooral manifesteert bij frituurovens met een hoog rendement, zal de stichting in zijn onderzoek bovendien trachten in beeld te krijgen of de belofte van een hoog rendement nog wel wordt waargemaakt in de praktijk, gezien de vermoede relatie van de lekkage met de constructie van de HR-pinnen, die nu in sommige recente versies van dit type ketel worden weggelaten.
Veiligheid
Of ketels in frituurzaken wel of geen lekkage vertonen, kan niet preventief worden vastgesteld. Dit is namelijk alleen waar te nemen door vrijwel de gehele bakwand te ontmantelen. Vaak komt een lekkage aan het licht doordat de frituurketel het af laat weten. De ketel kan dan niet meer worden opgestart door een foutmelding die gelinkt is aan het interne veiligheidssysteem. De lekkage kan ook ontdekt worden tijdens een onderhoudsbeurt. Recentelijk werd in verband met brandrisico een bakwand door de monteur volledig buiten werking gesteld en kon de ondernemer niet anders dan zijn zaak tijdelijk te sluiten. Bij de stichting is ook een voorval bekend waarbij de ondernemer zelf koos voor tijdelijke sluiting van zijn zaak, omdat de veiligheid niet kon worden gewaarborgd voor het gezin in de bovenliggende woning.
Adviezen van de Stichting Ketelkwestie i.o. in geval van ketellekkage:
• Houd een logboek bij. Noteer data en tijden van alle gebeurtenissen vanaf het moment dat je met storingen te maken krijgt die mogelijk wijzen op lekkage. Voeg bij je dossier alle folders, offertes, facturen, garantiebewijzen, handleidingen, onderhoudscontracten, reparatiebonnen en andere papieren die je hebt over de frituuroven in kwestie.
• Het komt regelmatig voor dat de ondernemer zelf en/of zijn medewerkers als boosdoener worden aangewezen, omdat de oven niet volgens de voorschriften zou zijn gebruikt. Aanvaard op geen enkele wijze (hetzij mondeling, hetzij anderszins) de verantwoordelijkheid voor het ketelfalen.
• Maak foto’s als de installateur aan het werk gaat met het vervangen de ketel(s). Zowel van het grote geheel (om de impact zichtbaar te maken) als van details (plek van lekkage). Om de eventuele lekkage bij de pinnen te kunnen vaststellen en te fotograferen, moet eerst de brander worden verwijderd (zie foto’s op pagina 18).
• Sommige fabrikanten geven de monteurs of de installateurs met wie zij werken de opdracht de kapotte ketels mee te nemen. Denk goed na of je de ketel wel wilt afstaan. Het is per slot van rekening jouw bezit, dat wellicht ooit kan dienen als bewijsstuk. Zorg in elk geval dus dat je foto’s maakt en lees nauwgezet de opdrachtbevestiging die je voorafgaand aan de ketelwissel meestal krijgt voorgelegd. Hierin staat mogelijk dat de kosten die in rekening worden gebracht inclusief inname van de oude ketel zijn.
• Vervanging van een lekkende ketel die niet binnen de garantie valt kost minstens enkele duizenden euro’s. Het kan lonen over de hoogte van de prijs in discussie te gaan met de leverancier of producent.
• Werk mee aan het bakwandenonderzoek en vul de online-vragenlijst zo volledig mogelijk in. Meld je aan als lid van vakvereniging ProFri en word participant van de stichting. Je weet dan dat je belangen in deze heikele kwestie zo goed mogelijk worden behartigd.
Om haar werk naar behoren en zorgvuldig te kunnen uitvoeren, is het van belang dat de Stichting Ketelkwestie kan beschikken over zoveel mogelijk data en informatie. Kijk op de onderstaande website hoe je mee kunt doen aan het onderzoek en hoe je participant kunt worden van de stichting. Spoor je collega-frituurders aan, ook als ze geen problemen ervaren met hun ketels, om mee te werken aan het onderzoek. Voor vragen en advies, bel de hulplijn van de Stichting Ketelkwestie i.o. via 040-7200900 (optie 3).
Dit artikel is reeds eerder verschenen in Frituurwereld Editie 13 – Najaar 2019
