Het voorjaar is aangebroken, de tijd voor ijs breekt aan. Welke trends zien we in ons land bij de ijsverkoop? In elk geval deze: hoewel cafetaria’s nog altijd de grootverkopers zijn van softijs, verbreedt de belangstelling voor dit luchtige ijs zich met rasse schreden.
1. Groeiende consumptie
De ijsconsumptie blijft in ons land een licht stijgende tendens vertonen. Nederlanders aten ruim twintig jaar geleden jaarlijks per persoon ongeveer 7 liter handijs, softijs en schepijs. Dat ligt nu ruim boven de 8 liter. Hiermee blijft ons land internationaal nog altijd sterk achter: de consumptie in Scandinavië ligt op meer dan 10 liter, in de VS zelfs boven de 20. Wel zien we in ons land dat supermarkten steeds meer ijs verkopen. Volgens Food Business kopen consumenten daar nu gemiddeld 30 ijsjes per jaar tegen 23 enkele jaren geleden.
2. Culinair ijs
Net als friet, koffie en hamburgers, mag softijs zich toenemend verheugen in de aandacht van culinaire chefs. Al enkele jaren onderscheidden buitenlandse chefs zich met gastronomisch softijs. In ons eigen land is gastrochef Ron Blaauw een mooi voorbeeld. In Laren toverde Blaauw een bekende bestaande ijssalon om naar ‘Ron Gastrobar Supersoft’. Net als hij eerder deed met hotdogs, geeft Blaauw softijs (“bio-logisch van de boer”) een culinaire twist. Tot de basissmaken behoren passie/kokos, choco/karamel en boerenmelk/aardbei. De consument kan kiezen uit sauzen als dadel/appel, appel/specerijen en banaan/koffie. Tot slot zijn er 24 verschillende toppings. Van cakeblokjes tot banaan-crisp en van suikerspin tot marshmellows. Een ander fraai voorbeeld van softijs nieuwe stijl, is Softy’s in Tilburg.
3. Softijs in ijssalon en restaurant
Ambachtelijke ijsbereiders haalden van oudsher een beetje de neus op voor Amerikaans softijs en milkshakes, hoewel menigeen wel ‘drinkijs’ op Italiaanse wijze maakte. Softijs; dat werd door ijsbereiders, onder wie veel geschoolde bakkers en patissiers, vaak weggezet als ‘opgeklopte lucht’. De laatste jaren verkopen echter steeds meer ijssalons zonder blikken of blozen softijs. De nadruk wordt hierbij wel steevast gelegd op vers softijs met een keur aan verse en hoogwaardige ingrediënten. Ook producenten en leveranciers brengen softijs nadrukkelijker dan ooit onder de aandacht van ijssalons en ‘betere’ restaurants.
4. IJsformules blijven groeien
Hoewel de trend zich al langer manifesteert, zien we een aantal ijsformules snel groeien. IJssalonconcepten als Luciano, Clevers en Yscuypje blijven vestigingen openen. Luciano staat inmiddels op 15 vestigingen, inclusief een outlet op Bonaire. Bij de Drentse formule Toscana staat de teller op 17, terwijl Clevers 9 ijssalons heeft. Yscuijpje is present op 23 locaties, vooral in Amsterdam en omstreken. Het Amerikaanse ijsconcept Baskin-Robbins, vier jaar geleden in ons land geïntroduceerd door Dunkin’ Donuts-franchiser Amba Daoud, lijkt daarentegen niet echt van de grond te komen. Vestigingen in verschillende steden zijn inmiddels weer gesloten. Wel zien we andere kleine nieuwe formules opkomen, zoals de Italiaanse ijssalon Gelato Burano met vier vestigingen. Bijzonder: Gelato Burano verkoopt ook steenovenpizza’s en andere specialiteiten online via Lokalist.nl, een landelijke webshop met producten van boeren en ambachtelijke foodmakers.
5. IJs au bain marie
Hoewel in ijssalons de vitrine met losse ijsbakken nog domineert, is het pozzetti-meubel in opmars. ‘Putjes’ is de letterlijke betekenis. Het gaat om ronde potten met een deksel die in het meubel worden gehangen. Het ijs komt niet in aanraking met lucht, maar wordt au-bain-marie op een constante temperatuur gehouden en behoedt voor uitdroging. De potten hoeven na sluitingstijd niet uit de vitrine te worden gehaald. Ontegenzeggelijk oogt de pozzetti bovendien ambachtelijker en ‘Italiaanser’. Bijkomend voordeel in deze tijd van hoge energieprijzen: omdat het ijs bain-marie wordt gekoeld en is afgedekt, verbruiken de pozzetti-meubels minder stroom.
6. Kleurrijk ijs en de beeldcultuur
Verder zien we de aandacht voor duurzame ingrediënten toenemen. De nadruk komt steeds nadrukkelijker te liggen op zowel ijs van (deels) biologische bestanddelen als ijs dat vrij is van allergenen en kunstmatige toevoegingen. Daarnaast zien we al enkele jaren dat de ijspresentatie kleurrijker en creatiever wordt, zoals cones in allerlei kleuren, felkleurige kartonnen bakjes, kleurrijke toppings/dips en (in ijssalons) coupes die worden geserveerd in potten en glazen uit grootmoeders tijd. Koekjes met geprinte logo’s en vintage opdruk worden steeds vaker als ‘dekseltje’ gebruikt op bakjes ijs to go. Daarnaast zijn ‘ijsbroodjes’ in opmars, zoals ijsbagels/ijsdonuts. IJs wordt in zijn algemeenheid visueel steeds aantrekkelijker en kleurrijker: ongetwijfeld een trend die mede door de hedendaagse beeldcultuur (sociale media) wordt bevorderd.
