Meer dan één op elke vijf horecamedewerkers heeft volgens onderzoek van FNV Horecabond te maken gehad met seksuele intimidatie op de werkvloer. Grensoverschrijdend gedrag en (seksuele) intimidatie staan momenteel vol in de schijnwerpers. ProFri-bestuurslid Marcel van Veen pleit voor een compact en goed hanteerbaar stappenplan, zodat ondernemers weten hoe ze het beste kunnen handelen in voorkomende gevallen.
Van Veen: “Het is belangrijk voor frituurondernemers, maar natuurlijk voor álle ondernemers, om een handvat en procedures te hebben hoe je hiermee omgaat in jouw bedrijf. Naast zaken als de aanwijzing van een vertrouwenspersoon, wil je natuurlijk ook antwoord op tal van vragen. Bijvoorbeeld juridische vragen. Zoals: kun je iemand die grenzen overschrijdt ontslaan, moet je aangifte doen?”
Medewerkers als vertrouwenspersoon
Zelf werkt Van Veen in zijn bedrijf Snack-Plaza & Brasserie Meuleplein in Nijeveen (dit weekend opent nog het nieuwe feestcafé De Bijzaack) al drieëneenhalf jaar met vertrouwenspersonen. Het personeel kan bij twee vrouwelijke medewerkers terecht die de oren en ogen vormen van zijn 40-koppige personeelsbestand. “Niet alleen kunnen alle medewerkers bij hen terecht als collega’s of gasten zich schuldig maken aan grensoverschrijdend gedrag. Maar ze kunnen hen ook in vertrouwen nemen over andere zaken, dingen die je als ondernemer vaak ontgaan.”
“Zekere afstand is raadzaam”
Van Veen noemt zaken als: een medewerker heeft te maken met ziekte in de familie of een andere persoonlijke problematiek. Hij zegt: “Het is vrijwel onmogelijk om zelf als ondernemer alles mee te krijgen. De twee collega’s filteren uit wat wél of níet belangrijk voor mij is om te weten. Daarnaast denk ik dat het meer vertrouwen geeft als medewerkers bij hun directe collega’s terecht kunnen met zulke zaken. Als ondernemer sta je toch een beetje aan de andere kant. Een zekere afstand is denk ik ook raadzaam.”
“Respectvolle omgang”
Deskundigen wijzen op het belang om bij indiensttreding en werkoverleg steeds te benadrukken hoe belangrijk een respectvolle omgang met elkaar en met gasten is. In de nieuwe Horeca-CAO wordt benadrukt dat zowel van de werkgever als de werknemer “een respectvolle opstelling” verwacht mag worden. Indien dit niet vanzelfsprekend is, kan een verziekte bedrijfscultuur ontstaan, die zelfs letterlijk ziekmakend kan zijn, aldus arbeidsdeskundigen. Elk bedrijf moet de respectvolle omgang vastleggen in huisregels, zo is de heersende opinie, net als een duidelijke interne klachtenprocedure.
Ontslag bij overschrijdend gedrag
Indien sprake is van aantoonbaar grensoverschrijdend gedrag van een medewerker, kán de werkgever bij voldoende bewijs (verklaringen van andere personeelsleden) de boosdoener ontslaan zónder een ontslagvergoeding te betalen. Althans, dit heeft de hoogste rechter in ons land ooit in een vonnis beslist. Overigens kan ook laakbaar gedrag jegens gasten (zoals een klant de huid vol schelden) een grond zijn voor ontslag op staande voet.
“Het komt overal voor”
Tientallen maatschappelijke organisaties, waaronder enkele vakbonden, pleiten inmiddels voor een verplichting voor het bedrijfsleven om (opgeleide) vertrouwenspersonen in de arm te nemen. ProFri’s bestuurslid Van Veen deed dit dus al jaren geleden uit zichzelf. Hij zegt: “Grensoverschrijdend gedrag komt overal voor. Ik denk dat heel veel ondernemers, nu deze discussie zo woedt, voorvallen in hun bedrijf te binnen schieten, waarvan ze zich terugkijkend afvragen of er niet meer aan de hand is geweest.”
