Door Frans van Rooij*
Ondernemen vraagt vandaag de dag om meer dan passie en lef. Wie op emotie onderneemt, gaat het niet redden. Het gaat om rekenen voordat je gaat tekenen en de moed om soms te zeggen: dit ga ik niet doen.
Als ik kijk naar het grote aanbod van bedrijven dat te koop staat, vraag ik me af: wat gaat hier mis? Cafetaria’s, snackbars en frituurzaken wisselen in rap tempo van eigenaar. Soms omdat een ondernemer na jaren keihard werken wil stoppen. Maar steeds vaker omdat het simpelweg niet meer loont.
Toch blijven er starters opstaan. Mensen die denken: ‘dat kan ik beter’. Ze storten zich in het avontuur, vaak met meer enthousiasme dan realiteitszin. Vrijwel niemand stapt de horeca in na een kille rekensom. Het is de emotie die wint: de liefde voor het vak en de droom van een eigen zaak. Of het idee dat zelfstandigheid vrijheid oplevert.
Logo op de gevel
Steeds vaker kiezen starters voor een formule of franchise. Dat voelt veilig: een bekende naam, een bewezen concept en ondersteuning vanuit de formule. Maar ook hier geldt: het logo op de gevel verandert niets aan de onderliggende realiteit. De investeringen zijn hoog, de verplichtingen vast en de marges vaak strak. Wie instapt zonder goed inzicht in de cijfers, koopt geen zekerheid, maar extra afhankelijkheid.
De cijfers liegen niet. Een groot deel van de starters is binnen een jaar alweer verdwenen. Na een paar jaar resteert een handvol. Vaak omdat blijkt dat hard werken geen verdienmodel is. Zestig uur per week voor een inkomen zonder fatsoenlijke risico-opslag is geen ondernemerschap, maar zelfuitbuiting.
Vakmensen en doeners
Dit probleem speelt niet alleen in de frituurbranche, maar in de hele horeca. Dit is een sector vol vakmensen en doeners. Er wordt te weinig gestuurd op rendement, buffers en toekomstbestendigheid. Ondertussen lopen de kosten door, worden regels complexer en neemt de druk toe. Niet zelden raakt ook de privébalans uit evenwicht.
De ongemakkelijke waarheid is dat niet elke zaak levensvatbaar is. Een overname is niet altijd een kans, een franchiseformule is niet altijd een oplossing. Soms wordt een structureel probleem simpelweg doorgegeven aan de volgende ondernemer.
Moed
Wie de frituurbranche echt serieus neemt, begint bij eerlijkheid naar zichzelf. Ondernemen vraagt vandaag de dag meer dan passie en lef. Het gaat om rekenen voordat je gaat tekenen, en de moed om soms te zeggen: dit ga ik niet doen. Dat is geen zwakte, dat is professioneel ondernemerschap.
*Frans van Rooij is frituurkenner en deelt zijn persoonlijke visie op de frituurbranche.
