De eerste nieuwe aardappelen geschikt voor friet zijn geoogst. Toch is er weinig reden voor enthousiasme. De prijs waarvoor de boeren hun vroege aardappelen nu kwijt kunnen, ligt op een historisch dieptepunt: rond de 10 euro per 100 kilo. Dat is een fractie van wat er vorig jaar werd betaald. De frituurbranche merkt weinig van deze lage prijs.
Snel rijp, maar weinig groei
Door het warme en droge weer rijpen de vroege aardappelen sneller af dan normaal. Op akkers zonder beregening is volgens de agrarische sector de groei zelfs al tot stilstand gekomen. Dat betekent dat de opbrengst op veel percelen laag is. Er komen al wel aardappelen van het land, maar vaak zijn ze kleiner en minder in aantal dan gehoopt. Dit lijkt haaks te staan op de lage prijs.
Waarom is de prijs dan tóch zo laag?
Hoewel de beschikbaarheid beperkt lijkt, drukken andere factoren de prijs:
- Een groot deel van de oogst is al vooraf gecontracteerd. Wat nu op de vrije markt komt, is eigenlijk overschot, en dat wordt voor dumpprijzen verkocht.
- Het is vroeg in het seizoen. Traditioneel zijn de prijzen bij de start vaak lager, voordat de markt zich stabiliseert.
- Er is minder vraag naar vrije aardappelen. Grote frietproducenten hebben al voldoende ingekocht. Er dreigt in Europa zelfs een frietoverschot te ontstaan.
Wat merkt de frituurondernemer hiervan?
Ondanks de lage prijs waarvoor boeren hun aardappelen nu van de hand moeten doen, merkt de frituurbranche daar op dit moment weinig van. Dat komt door een paar dingen:
- De meeste frietaardappelen zijn al maanden geleden gecontracteerd, vaak tegen hogere prijzen. Daardoor blijven de inkoopprijzen voor friet stabiel of zelfs hoog.
- De kosten voor verwerking, opslag en transport zijn gestegen, en die bepalen grotendeels de prijs van kant-en-klare frietproducten.
- Groothandels en verwerkers houden buffers aan en reageren niet direct op prijsdalingen in de vrije markt.
Kortom: de spotgoedkope aardappelen op de vrije markt zijn interessant voor handelaren, maar de meeste ondernemers met een frituurspeciaalzaak kopen daar niet rechtstreeks op in.
Gaat de consument daar iets van merken?
Consumenten hoeven ook niet te rekenen op een goedkoper frietje. Integendeel: de verkoopprijzen zijn de afgelopen jaren juist gestegen. Dat komt omdat ondernemers te maken hebben met fors hogere kosten, zoals:
- Frituurolie, gas en elektriciteit, die flink in prijs zijn gestegen.
- Verpakkingen en wegwerpmaterialen, vaak duurder door grondstof- en transportproblemen.
- Personeelskosten, mede door krapte op de arbeidsmarkt.
- Commissies en bezorgkosten, bij gebruik van platforms als Thuisbezorgd en Uber Eats.
Zelfs als de inkoopprijs van aardappelen tijdelijk daalt, is dat dus niet genoeg om de verkoopprijs van een frietje te verlagen.
Wat kun je als ondernemer doen?
Blijf goed in contact met je leverancier. Wie slim inkoopt en let op kwaliteitsverschillen, kan misschien toch een voordeel halen. Maar pas op met tijdelijke bodemprijzen: goedkoop is niet altijd goed, zeker niet als het ten koste gaat van de kwaliteit die je je klanten of gasten wilt bieden.
Praktische tips bij de nieuwe aardappeloogst
- Vraag actief naar de herkomst van je friet
Informeer bij je leverancier of groothandel waar je friet van gemaakt is. Wordt er al gebruikgemaakt van de nieuwe oogst? En hoe zit het met de kwaliteit? - Let op smaak- en bakgedrag
Nieuwe aardappelen bevatten vaak meer vocht en wat minder suikers. Dit kan invloed hebben op de kleur en krokantheid. Test daarom even een nieuwe batch voordat je je hele voorraad gebruikt. - Laat je niet (alleen) leiden door de laagste prijs
Goedkope aardappelen of friet kunnen op het eerste gezicht aantrekkelijk zijn, maar ze moeten ook goed presteren in je frituurketels. Slechte bakresultaten kosten je uiteindelijk meer dan je bespaart. - Bewaak je marges, maar blijf communiceren met je gasten
Vertel eventueel waarom je frietprijs niet daalt ondanks berichten over goedkope aardappelen. Veel gasten waarderen openheid en begrijpen dat je als ondernemer met veel kosten te maken hebt. - Overweeg een testpartij
Sommige leveranciers bieden proefpartijen van nieuwe aardappelen of friet. Zo kun je zonder grote risico’s testen of deze friet past bij jouw bedrijf en je gasten.
Foto: Nederlands Frituurcentrum – Frietsnijtafel bij Frituur Van Gogh in Amersfoort
