De snelle hap is niet meer vanzelfsprekend goedkoop
Na jaren van groei geven consumenten nu structureel minder uit bij fastservicerestaurants. Dat blijkt uit het rapport Stand van de Leisure – juli 2025 van ABN AMRO, waarin de bank ontwikkelingen in de vrijetijdseconomie duidt op basis van economische data en eigen transactiecijfers. De afname in bestedingen geldt met name voor afhalen en fysiek bezoek aan fastservice-locaties. Alleen bezorging lijkt zich voorzichtig te herstellen.
Consument kiest bewuster: prijsvoordeel fastfood vervaagt
Fastservice werd lang beschouwd als crisisbestendig. In economische moeilijke tijden boden fastfoodketens, cafetaria’s en bezorgrestaurants een laagdrempelig alternatief voor traditionelere horeca. Maar die vanzelfsprekende aantrekkingskracht is tanende. Fastservice is in de beleving van de consument niet langer per definitie goedkoop. In vijf jaar tijd stegen de prijzen van fastfood- en afhaalmaaltijden met 39%, terwijl supermarkten (+34%) en restaurants & cafés (+28%) aanzienlijk minder duurder werden. Het prijsverschil – jarenlang het grootste concurrentievoordeel – is daarmee deels verdampt.
Snelle maaltijd onder druk van inflatie en concurrentie
De prijsdruk heeft verschillende oorzaken. De fastservicebranche kreeg bovengemiddeld te maken met stijgende kosten van energie, oliën, vetten en andere basisingrediënten. Tegelijkertijd is het aantal fastservice-locaties flink gestegen. Sinds de coronapandemie is er een toename van 15% in het totaal aantal locaties, vooral veroorzaakt door een explosieve groei in afhaal- en bezorgrestaurants (+52% tussen 2020 en 2023). Sindsdien is deze trend omgeslagen in een lichte daling (-2%).
De concurrentie komt bovendien niet alleen uit eigen kring. Supermarkten én reguliere restaurants trekken klanten weg met alternatieven die aantrekkelijker zijn qua beleving of prijs. Ondertussen zoeken fastserviceketens naar manieren om de klant vast te houden, bijvoorbeeld met voordeelmenu’s, bestelzuilen, loyaliteitsprogramma’s en prijsacties.
Pintransacties wijzen op trendbreuk
ABN AMRO analyseerde de geanonimiseerde pintransacties van haar klanten. Daaruit blijkt dat de bestedingen bij fastservicerestaurants sinds begin 2024 structureel dalen, ook na correctie voor seizoensinvloeden. Het gaat hier vooral om afhaal en consumptie ter plaatse. Alleen de bezorgmarkt laat een ander beeld zien: daar is sinds begin 2024 sprake van een voorzichtige opleving. Brancheorganisatie FSIN verwacht voor 2025 zelfs een omzetgroei van 2,3% in het bezorgsegment.
Cafetaria’s in spagaat
Voor veel cafetaria’s – ook die met bezorging – is de situatie zorgwekkend. Het traditionele verdienmodel komt onder druk te staan, terwijl de investeringsdruk (zoals besteltechnologie en personeelskosten) oploopt. Vooruitgang ligt in het slim combineren van kostenbeheersing met klantgerichte innovatie. Denk aan menuaanpassingen, loyaliteitsprogramma’s, en snellere service.
Meer weten?
Voor geïnteresseerde lezers zijn hier het rapport van ABN AMRO en de uitgebreide toelichting over de sector Fastservice te downloaden:
- ABN AMRO Rapport – Stand van de Leisure juli 2025 (PDF)
- Uitgelicht – Rem op vraag naar snelle maaltijd (PDF)
Foto: iStock
